Mortgage faiz ve masrafları
Kredi kullanıldığı zaman, faiz dışında ödenmesi gereken kredi kullandırma ücreti, ekspertiz ücreti, dosya parası, istihbarat ücreti, avukat masrafı, sigortalar (bireysel yaşam sigortası, DASK (deprem sigortası), konut sigortası gibi birçok gizli masraf mevcuttur.İşin karmaşık yanı bu masrafların bazıları her ay (sigorta masrafları gibi), bazıları bir defa kredi miktarı üzerinden yüzde olarak (kredi komisyonu gibi) bazıları da bir defaya mahsus kredi miktarından bağımsız sabit ücret olarak tahsil edilmektedir. (Avukatlık ücreti gibi) Finansal bilgisi olmayan bir tüketicinin bu masrafları nasıl karşılaştıracağını bilmesi çok zordur. Bu masrafların bankadan detaylı bir şekilde kredi kullanılmadan önce öğrenilmesi tüketici açısından çok önemlidir. Bu tip gizli masrafları ve detaylı açıklamalarını KrediPazarı sitesinde bulabilirsiniz.
Mortgage Faiz ve Masrafları
Mortgage alırken birçok vatandaş yanlış yapmakta, yalnızca bankaların reklam olarak ilan ettiği faiz oranlarını karşılaştırarak karar vermektedir. Oysa, faiz ödeyeceğiniz tek masraf değildir.
Mortgage masrafları dört ana kalemden oluşur.
1. Faiz
2. Alım ve satım masrafları
- Banka kredi kullandırma ücreti (kredi tahsis ücreti, komisyon olarak da adlandırılır.)
- Ekspertiz Ücreti
- Diğer: Dosya parası, istihbarat ücreti, başvuru ücreti, işlem ücreti ve avukat masrafı
3. Sigortalar
- Bireysel Yaşam Sigortası
- DASK (Doğal Afet Sigortası)
- Konut Sigortası
- Taşınmaz mala ödemek zorunda kalacağınız diğer vergi ve aidatlar
Faiz: Mortgage aldığınız andan itibaren, alınan miktar üzerinden faiz işlemeye başlar. Faiz oranlarındaki küçük farklılıklar ödeyeceğiniz miktar üzerinde büyük oynamalara neden olur. Örneğin 30 yıllık 100.000 YTL lik mortgage faiz oranı aylık %1 den %1,5'a çıkarsa toplam 172.250 YTL daha fazla faiz ödemiş olursunuz. Yalnızca %0,5 oranında küçük bir artışın nasıl bu kadar fark yarattığını kafadan hesaplamak mümkün değildir; hesaplayıcıları kullanmanız gerekir.
Alım ve Satım Masrafları: Ayrıca, mortgage ile taşınmaz mal almanın aşağıda belirtilen alım ve satım masrafları vardır.
o Banka kredi kullandırma ücreti bankadan bankaya değişmekte olup %1 - %3 civarındadır. Bu ücret bazı bankalarda pazarlığa tabidir. Bazı bankalar bu miktara ek olarak müşteriden dosya parası, istihbarat ücreti, başvuru ücreti, işlem ücreti ve avukat masrafı da istemektedirler.
o Emlakçı komisyonu da alıcı ve satıcıdan %1-%2 oranında alınır ve genellikle pazarlığa tabidir.
o Eksper raporu genellikle 300-650 TL arasında bir rakamdır.
o Alım satım vergileri ve tapu masrafları yaklaşık %0,15 dir ve en az belediye rayiç bedeli üzerinden alınır.
Sigortalar: Bankanız taşınmaz mala Konut Sigortası ve DASK (Doğal Afet Sigortası) ve ayrıca size Bireysel Yaşam Sigortası yapılmasını da zorunlu kılabilir. DASK (deprem sigortası) zorunludur. Bankanız taşınmaz mala Konut Sigortası ve ve ayrıca size Bireysel Yaşam Sigortası yapılmasını da zorunlu kılabilir. Ek masrafları kaleminde en önemli etkenlerden biri bu sigorta primleridir.
Bireysel Yaşam Sigortası: DASK ve konut sigortası yıllık olarak tahsil edilr, sigorta primleri yaşa, cinsiyete, konutun bulunduğu bölgenin deprem riskine ve konut fiyatlarına göre değişir.
Mortgage alırken yaptırılacak Konut, DASK ve Bireysel Yaşam sigortaları için maalesef gereksiz prim ödemeleri söz konusu olabilir. Devlet tarafından belirlenmeyen sigorta primleri sigorta şirketlerince, serbest piyasada özgürce belirlenmektedir. Bu nedenle, sigorta almadan karşılaştırma yapmalı ve yalnızca bankanızın önerdiği sigorta şirketiyle yetinmemelisiniz.
Vergi ve Aidatlar: Mortgage ile de alsanız peşin de alsanız taşınmaz mal sahibi olduktan sonra da belli aidatlar ve vergiler ödemeniz gerekebilir. Aidatlar değişmekte olup, bina bakım ve tamir masrafları v.s. gibi kalemlerden oluşur. Ayrıca taşınmazların belediyelere ve maliyeye ödenmesi gereken yıllık vergileri vardır (emlak vergileri gibi). Bu vergi ve aidatları yaklaşık olarak hesaplamalı ve ödeme gücünüzün yettiğine emin olmalısınız.